BİLİM VE TEKNOLOJİ

Tanrı Parçacığı (Higgs Bozonu)

Higgs Bozonu: Peter Higgs, Gerald Guralnik, Richard Hagen, François ve Robert Brout tarafından neredeyse eş zamanlı olacak şekilde Standart Model’deki fermiyonlara kütle kazandırmak için varlığı öne sürülmüş, spini sıfır (0) olan  parçacık.

Higgs bozonu 2012 yılında Cern’de keşfedildi fakat direkt olarak göremiyoruz. Nedeni ise bu tür parçacıklar yani bozonlar kuvvet taşıyıcı parçacıklar olduğu için çok kısa sürede bozunuyorlar ve bu yüzden parçacık dedektörleriyle doğrudan belirlenemiyorlar. Peki varlığını nasıl anlıyoruz? Aslında sorunun cevabı çok basit. Bozunum sırasında bıraktığı izlerden.  

Şimdi parçacığın varlığından haberdar olduğumuza göre akla gelen ilk soru olan  ‘’Ne işe yarıyor bu Higgs?’’ sorusunun cevabı için evrenin başlangıcına gitmeliyiz. Sonsuz yoğunluktaki tek bir nokta patladıktan sonra nasıl oldu da şu an gözle gördüğümüz maddeler oluştu? Patlamadan sonra evren sadece saf enerjiydi. Saf enerji nasıl oluyor da kütleye dönüşüyor? İşte Higgs Bozonu burada devreye giriyor. Higgs alanı dediğimiz büyük patlamadan bu yana uzay boşluğunu, evreni dolduran skaler enerji alanını Higgs bozonu düzenler. Bu alandan geçen parçacıklar kütle kazanırlar ama mesela fotonlar Higgs alanı ile etkileşime girmediği için kütleleri yoktur. Bu mekanizmayı herkesin anlayacağı dilden anlatacak olursam şu örneği vermek isterim. Öncelikle çamurlu bir yolda yürüdüğünüzü hayal edin. Ayakkabılarınız ister istemez çamur olacak ve bu yüzden belli bir ağırlık kazanacaksınız. Bu örnekte çamurlu yol Higgs alanı, ayakkabılarımız ise parçacıklardır. Higgs bozonunun enerjiyi madde haline getirmesi dışında bir önemi daha var. Bu da Standart Atom Teorisinin bel kemiğini oluşturmasıdır.

Higgs Bozonu Neleri Değiştirebilir?

  Higgs bozonunu keşfetmek evreni daha iyi anlamamıza sebep oluyor ama asıl amaç kütle oluşum mekanizmasını kendi lehimize çevirmek. Eğer bunu başarırsak ne olur? Kütleleri sınırsız ve saf enerjiye dönüştürebilir ya da tam tersi saf enerjiyi istediğimiz maddeye dönüştürebilirsek belki de zamanda yolculuğu başarılı bir şekilde gerçekleştirebilir ya da ışık hızına ulaşabiliriz ama öncelikle Higgs bozonunu kontrol etmenin bir yolunu bulmalıyız.

Neden “Tanrı Parçacığı” Deniyor?

Aslında sanılanın aksine parçacığın Tanrının varlığı-yokluğu ile alakası yoktur. Peter Higgs’in bir kitabında Higgs bozonu için ‘Şu Tanrı’nın belası parçacık bulunamadı gitti’ diye cümlesi vardır. Daha sonraları bilim insanları Tanrı parçacığı demeye başlamış. Mistik adından dolayı kolayca ilgi çekmeyi başarmış ve bu sayede bilinirliği artmış.

KAYNAKÇA

  1. Ayhan Tarakçı. (12 Aralık 2020). Higgs Bozonu nedir?.(Video).YouTube .https://www.youtube.com/watch?v=7U-O9lpuY9w
  2. PopulerScienceTR. (12 Aralık 2020).Tanrı Parçacığı.(Video).YouTube.https://www.youtube.com/watch?v=Bb-c5yj-0V0
  3. Teknoloji .(12 Aralık 2020).Higgs Bozonu nasıl keşfedildi?.(Video).YouTube.https://www.youtube.com/watch?v=6LQeL_ztm7c
  4. Demircan,K.(2020,Aralık 12).Higgs parçacığı nedir ve nasıl çalışır?.Khosann. https://khosann.com/higgs-parcacigi-nedir-ve-nasil-calisir/
  5. Ocak,M.(2020,Aralık 12).Higgs Bozonu.Tubitak.https://bilimgenc.tubitak.gov.tr/makale/higgs-bozonu
  6. Çokcoşkun,Ş.(2020,Aralık 12).5 Adımda Higgs Bozonu Ve Higgs Alanı.Matematiksel. https://www.matematiksel.org/5-adimda-higgs-bozonu-ve-higgs-alani/
Daha Fazla Göster

İlgili Makaleler

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak.

Başa dön tuşu